جوشهای سرسیاه (به انگلیسی: Blackhead) جوشهای زیرپوستی است که به عقیدهٔ متخصصان پوست کاملاً قابل درمان است و در خیلی از موارد بعد از درمان ردّی از خود بهجا نمیگذارد. آکنه یا جوش جوانی از بیماریهای شایع دوران نوجوانی و جوانی است. این بیماری موجب بروز شکلهای مختلف ضایعات پوستی میشود.
این بیماری موجب بروز شکلهای مختلف ضایعات پوستی میشود. در درمان و تجویز دارو، توجه به نوع ضایعات پوستی دارای اهمیت است. بهطورکلی، ضایعات آکنه به دو دستهٔ التهابی و غیرالتهابی تقسیم میشود. اولین ضایعات ایجادشده در آکنه ضایعات غیرالتهابی است که «کومدون» نام دارد.
از کومدون در سطح جامعه بیشتر با نام جوش زیرپوستی یاد میشود. کومدونها یا سرسیاه هستند (باز) یا سرسفید (بسته). ضایعات التهابی آکنهٔ قرمزرنگ و گاهی چرکی است. توصیهٔ کلی درمورد آکنه «دستکاری نکردن جوش» است. دستکاری جوشها، بهویژه جوشهای التهابی، موجب بروز عوارضی مانند باقیماندن جای جوش میشود. دستکاری غیراصولی ضایعات غیرالتهابی (کومدون)، مثلاً کندن آنها نیز موجب بروز این عوارض خواهد شد.
علت جوش سر سیاه
جوشهای زیرپوستی، که کومدون نام دارد، معمولاً ناشی از بستهشدن دهانهٔ خروجیِ غدد چربیساز پوست است. ترشحات چربی وقتی نمیتواند از دهانهٔ مسدودشدهٔ غدد چربیساز خارج شود، داخل این غدد مثل بادکنک تجمع پیدا میکند؛ درنتیجه این تجمع چربی در زیر پوست جوشهای زیرپوستی ایجاد میشود.
البته یکی از دلایل اصلی بهوجودآمدن این جوشها زمینهٔ ارث و ژنتیک است. لوازم آرایش عوامل اصلی جوشهای سرسیاه است، اما موارد دیگری نیز بهشکل جانبی باعث انسداد غدد چربیساز میشود؛ مانند استفاده از لوازم آرایش یا استفاده از پماد روی پوست. این موارد میتواند منجر به ایجاد جوش یا بدترشدن آن شود.علاوه بر این، نمونهٔ دیگر درمورد کسانی است که عادت دارند به موهایشان روغن یا ژل مو بزنند. هنگامی که موی چربشده با پوست پیشانی تماس پیدا میکند، به ایجاد جوش زیرپوستی منجر خواهد شد. بین مردم یک نوع جوش دیگر هم بهعنوان زیرپوستی نامیده میشود که ازنظر علمی، ما جوشهای زیرپوستی را همین کومدونها مینامیم، ولی مردم یکسری از جوشهای التهابیِ عمیق را جوش زیرپوستی میدانند. درمورد کومدونها باید گفت که این جوشها درد ندارد، فقط ظاهر آنها بهشکلی است که انگار روی صورت مبتلایان شن پاشیدهباشند. برخی از این جوشهای زیرپوستی بهدلیل اینکه منفذ ظریفی به خارج باز کردهاست، ممکن است به رنگ سیاه دیده شود که به آنها جوش سرسیاه هم گفته میشود؛ ولی بعضی از آنها که دهانهٔ کاملاً مسدود دارند و ترشحاتشان به بیرون نشت نمیکند، جوشهای سرسفید یا جوشهای بستهاند.
برای مشاهدهٔ بهترِ جوشهای سفید، وقتی پوست را میکشیم، تجمع چربی را بهشکل ذرات ظریفی روی پوست میتوانیم ببینیم. درمورد این جوشها یک نکتهٔ خوب این است که این جوشها چون التهاب ندارد، بعد از تخلیه، از خودشان جا نمیگذارند؛ بنابراین، ضرورتی برای درمان آنها وجود ندارد، ولی اگر تعدادشان خیلی زیاد باشد، ممکن است پوست را تاحدی ناصاف و بدمنظر نشان دهد.
درمانجوش سر سیاه
قدم اول درمان، استفاده از داروهای لایهبرداری محسوب میشود که ممکن است این داروها بتوانند دهانهٔ بستهشدهٔ غدد چربیساز را باز کنند. بهدنبال آن تخلیهشدن ترشحات پوست صاف میشود؛ ولی اگر کرمهای لایهبردار برای درمان کافی نباشد، میتوان بهشکل مکانیکی یا فیزیکی جوشها را تخلیه کرد. البته این کار باید با وسیلهای انجام شود که حداقلِ عوارض و آسیب را برای پوست به همراه داشتهباشد؛ بنابراین، تخلیهٔ جوشهای زیرپوستی با فشاردادن، نیشگونگرفتن یا لهکردن آنها کار درستی نیست؛ چون ممکن است آسیبی به پوست وارد کند که جای آن برروی پوست باقی بماند. این کار توسط پزشک یا پرستار و با وسیلهٔ مناسبی به نام کومدون اکستراکتور انجام میشود.
اما میتوان گفت یکی از بهترین درمان ها ماسک های سیاه معتبر هستند